Voor het eerst minder middelen voor behandeling apneu

di 01 december 2015
foto (c) De Standaard

Steeds meer apneupatiënten hebben ademhalingshulp nodig, maar voor het eerst in vele jaren krijgen de ziekenhuizen daar minder budget voor. Terwijl dit een epidemie is die behandeld kan worden.

Apneusector komt in ademnood

In De Standaard, correspondent slapeloosheid ,Peter Vantyghem

Veel mensen weten niet dat ze apneu hebben. Tot 600.000 Belgen zouden een CPAP-masker moeten dragen, voorlopig doen ongeveer slechts 80.000 dat. Veel mensen weten niet dat ze apneu hebben.

In de eerste jaarhelft van 2015 kregen de Belgische ziekenhuizen 15 procent meer patiënten met apneu te behandelen met een beademingsapparaat (CPAP). Die aangroei ging evenwel niet gepaard met een navenante toename van inkomsten. Voor het eerst moesten ziekenhuizen het met beduidend minder middelen (min 11 procent) redden.

De cijfers komen niet onverwacht. In 2008 werd de tegemoetkoming voor CPAP al met een kwart teruggeschroefd, maar omdat het aantal patiënten sindsdien meer dan verdubbeld is, betaalde de verzekering elk jaar toch meer uit aan ziekenhuizen. Vorig jaar liep dat op tot 61 miljoen euro. Dus besloot de ziekteverzekering tot een herziening. In afwachting werd de tegemoetkoming een tweede keer met 25 procent verlaagd.

Dat effect wordt dit jaar voor het eerst duidelijk voelbaar. Tot november 2016 zal 26 miljoen euro bespaard worden. In tegenstelling tot de voorbije jaren worden die besparingen dit jaar niet langer ‘goedgemaakt’ door de verdere toename aan apneupatiënten, zelfs al bedroeg die in de eerste helft van 2015 meer dan 15 procent.

Tot dusver hebben de ziekenhuizen de besparingen intern opgevangen, zegt Johan Verbraecken (UZA). Als de enveloppe kleiner is, moeten we zoeken waar marge is. Dat kan: we kunnen goedkopere toestellen kopen, aan de omkadering plukken, alternatieve behandelingen optimaliseren. Maar het aantal patiënten zal blijven stijgen en uiteindelijk komt de kwaliteit van de zorg in gevaar. Het wordt voor ziekenhuizen ook minder interessant om te investeren in slaaponderzoek.

De toename van apneu heeft twee grote oorzaken, zegt Fré Bauters (UGent). Onze bevolking wordt zwaarder (16 procent is obees, red.) en die toename van obesitas gaat vaak samen met apneu. En we zijn nog steeds bezig met een inhaalmanoeuvre: omdat de aandoening steeds bekender wordt en we beter screenen, groeit het aantal patiënten aan.

Toch weten veel mensen niet dat ze apneu hebben: volgens de Artsenkrant zouden in België tot 600.000 mensen een CPAP-masker moeten dragen. Nu zijn dat er ongeveer 80.000.

CPAP is het populairst omdat het geen onomkeerbare oplossing is, zoals een chirurgische ingreep. Als chirurgie niet lukt, zijn de mensen boos, zegt Verbraecken. Lukt de CPAP niet, dan geven ze het toestel terug en proberen ze een andere oplossing. Tevens is CPAP goedkoop: wie een toestel een jaar lang elke nacht gebruikt, betaalt zo’n 90 euro. Dat is weinig, geeft Verbraecken toe. Maar verdubbel het en mensen zullen in de handel zelf een toestel kopen en de belangrijke medische omkadering missen.

Onderschatting

In België wordt het aantal patiënten met een ernstig apneusyndroom geschat op 5 procent. Maar een recent, wetenschappelijk onderzoek in Lausanne, dat een lagere meetgrens van ademhalingsproblemen gebruikte, kwam uit op de onthutsende cijfers van 49 procent bij mannen en 23 procent bij vrouwen. Dat onderzoek zal een nieuwe norm zetten. Wij onderschatten het probleem, vindt Verbraecken. Veel patiënten zullen CPAP blijven gebruiken en er zullen er steeds meer bijkomen.

Daarom maakt de sector zich ook zorgen over nog een andere besparingsmaatregel. Indien het aantal behandelingen in 2015 of 2016 met meer dan 15 procent stijgt, wordt de huidige tegemoetkoming (een dagforfait van 1,97 euro) nog verder naar beneden gehaald. De maatregel moet aanzetten tot ‘zelftucht’, want de totale portefeuille mag absoluut niet stijgen. Vorig jaar kwam de stijging uit op 14,9 procent. Dit jaar zullen vele centra uitkomen op zowat 20 procent.

De terugbetaling per patiënt dreigt bij overschrijding zo laag te worden dat het niet meer functioneert, zegt Fré Bauters. Ik begrijp dat de ziekenhuizen rekening moeten houden met de prioriteiten van de beleidsmakers, maar het is in deze branche niet zo dat er mensen weggeknipt kunnen worden die onterecht behandeld worden. Dit is een epidemie, die behandeld kán worden.

Bron: De Standaard, http://www.standaard.be/cnt/dmf20151130_0199813